Sayı Bilgileri Issue Informationss. i - vi | DOI: 10.29329/tuzdev.2024.1093 Özet Anahtar Kelimeler: |
Orjinal Araştırma Makaleleri Özel Yetenekli öğrencilere Metaforik Bir Bakış: Okul Öncesi Öğretmenlerinin AlgılarıHavva Düğmeci & Ahmet Kurnaz ss. 7 - 27 | DOI: 10.29329/tuzdev.2024.1093.1 Özet Üstün zekâ, üstün yetenek, üstün zekâ ve yeteneklilik, üstün ve özel yeteneklilik ve özel yeteneklilik gibi kavramların birbiri yerine kullanıldığı ülkemizde özel yetenekli öğrenciler ile ilgili de bir algı karmaşası yaşanmaktadır. Okul öncesi öğretmenlerinin de özel yetenekli öğrenciyi nasıl algıladıkları bilinmemektedir. Bu araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin özel yetenekli öğrencilere ilişkin algıları özel yetenekli öğrenci kavramına ilişkin ürettikleri metaforlar aracılığı ile incelenmiştir. Nitel yaklaşımla fenomenoloji deseninde yürütülen araştırmada, 105 öğretmenden “Özel yetenekli öğrenci ……. gibidir; çükü ……” formatında metaforlar alınarak veriler elde edilmiştir. Veriler, içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiş ve elde edilen 71 metafordan çeşitli temalar oluşturulmuştur. Araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin özel yetenekli öğrencileri potansiyellerinin yüksek, çok çeşitli yeteneklere sahip, keşfedilmesi gereken, üretken, duyarlı ve özel eğitim alması gereken bireyler olarak algılandıkları ortaya konmuştur. Okul öncesi öğretmenlerinin algıları ışığında bir özel yeteneklilik modeli oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışma okul öncesi öğretmenlerinin özel yetenekli öğrencileri genellikle olumlu, değerli ve doğru kavramlarla tanımladığını, bu bireylerin özelliklerini doğru algıladıklarını göstermektedir. Gelecekteki araştırmalar bu algıların eğitim ortamlarının düzenlenmesine nasıl yansıdığını inceleyebilir. Anahtar Kelimeler: Özel yetenekli öğrenciler, metafor, okul öncesi öğretmenleri |
Özel Yetenekli Öğrencilere Eleştirel Düşünme Öğretiminde Türk Efsaneleri Okuma Metinlerinin Bir Araç Olarak Uygunluğunun Değerlendirilmesi
Dönüş Mete & Ahmet Kurnaz ss. 28 - 42 | DOI: 10.29329/tuzdev.2024.1093.2 Özet Bu çalışma, özel yetenekli öğrencilere eleştirel düşünme öğretiminde Türk efsanelerinin okuma metinleri olarak uygunluğunu değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın temel problemi, Türk efsanelerinin eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesinde nasıl bir araç olarak kullanılabileceğidir. Çalışmanın amacı, uzman görüşleri doğrultusunda Türk efsanelerinin eğitimdeki etkisini inceleyerek, özel yetenekli öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmeye yönelik stratejilerin belirlenmesine katkıda bulunmaktır. Araştırma, tarama modelinde nitel bir yaklaşım benimseyerek, durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Katılımcılar, özel yetenekli öğrencilerin eğitimi konusunda deneyime sahip 20 uzman eğitimciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak "Okuma Metinlerinin Eleştirel Düşünmeyi Öğretmeye Uygunluğu Değerlendirme Ölçeği" kullanılmıştır. Veriler, çevrimiçi olarak toplanmış ve analiz edilmiştir. Veri analizi sürecinde, katılımcıların verdikleri puanların aritmetik ortalamaları alınmış ve betimsel analiz yöntemi kullanılarak yorumlanmıştır. Araştırmanın bulguları, Türk efsanelerinin eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesinde etkili bir araç olarak uygun olduğunu göstermektedir. Özellikle efsanelerle ilgili okuma metinlerinin, öğrencilerin analitik düşünme, kural üretme ve farklı bakış açılarını anlama becerilerini desteklediği ortaya çıkmıştır. Türk efsanelerinin eğitimde kullanılmasının, özel yetenekli öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmeye yönelik önemli bir katkı sağladığı anlaşılmaktadır. Eğitim politikaları ve programlarının bu tür kültürel materyalleri içerecek şekilde geliştirilmesi önerilmektedir. Gelecek çalışmaların, farklı yaş gruplarındaki öğrenciler için efsane ve mitlerin kullanımını inceleyerek daha kapsamlı bilgiler sağlaması beklenmektedir. Anahtar Kelimeler: Eleştirel Düşünme, Türk Efsaneleri, Türk Mitolojisi, Özel Yetenekli Öğrenciler |
Özel Yetenekli Öğrencilere Yaratıcı Düşünme Öğretiminde Anadolu Efsaneleri ve Mitleri Metinlerinin Uygunluğu
Abdullah Tekerkaya & Ahmet Kurnaz ss. 43 - 55 | DOI: 10.29329/tuzdev.2024.1093.3 Özet Bu araştırma, özel yetenekli öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmek için uygun eğitim materyalleri eksikliğinden yola çıkarak Anadolu efsaneleri ve mitlerinin bu amaçla kullanılabilirliğini incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmanın temel problemi, mevcut eğitim materyallerinin özel yetenekli öğrencilerin yaratıcı, eleştirel ve analitik düşünme becerilerini yeterince desteklememesidir. Bu bağlamda, çalışma, Anadolu'nun köklü kültürel anlatıları olan efsane ve mitlerin, söz konusu becerileri destekleyip desteklemediğini uzman görüşleri doğrultusunda değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Katılımcılar, özel yetenekli öğrencilere yönelik eğitim tecrübesi olan 20 uzman eğitimciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak "Okuma Metinlerinin Yaratıcı Düşünme Öğretmeye Uygunluğu Değerlendirme Formu" kullanılmış ve veriler çevrimiçi ortamda toplanarak ortalamalar hesaplanarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak, Türk efsanelerinin eğitimde kullanılmasının, özel yetenekli öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmeye yönelik önemli bir katkı sağladığı anlaşılmaktadır. Elde edilen bulgular, efsane ve mitlerin, öğrencilerin sıra dışı düşünme, empati geliştirme ve analitik düşünme gibi becerilerini destekleyen güçlü bir eğitim aracı olduğunu göstermektedir. Bu doğrultuda, eğitim politikalarının ve programlarının, öğrencilerin kültürel farkındalıklarını artıracak ve yaratıcı düşünme kapasitelerini geliştirecek bu tür kültürel materyalleri içerecek şekilde yapılandırılması önerilmektedir. Ayrıca, gelecek çalışmaların, farklı yaş gruplarındaki öğrenciler üzerinde efsane ve mitlerin kullanımını inceleyerek daha geniş kapsamlı bilgiler sağlaması beklenmektedir. Böylece, efsanelerin ve mitlerin özel yetenekli öğrencilerin eğitiminde nasıl daha etkin bir şekilde kullanılabileceğine dair daha fazla bilgi elde edilebilecektir. Anahtar Kelimeler: Yaratıcı Düşünme, Anadolu Efsaneleri, Türk Mitolojisi, Özel Yetenekli Öğrenciler |
Üstün Zekâlı Çocuklar Aile Değerlendirme Ölçeği
Bayram Özer, Volkan Duran & Yusuf Islam Akay ss. 56 - 68 | DOI: 10.29329/tuzdev.2024.1093.4 Özet Bu çalışmada, Üstün Zekalı Çocuklar Aile Değerlendirme Ölçeği'nin (ÜZÇADÖ) geliştirilmesi ve geçerlilik-güvenirlik analizlerinin yapılması amaçlanmıştır. Ölçek, üstün zekalı çocukların bilişsel, sosyal, duygusal ve fiziksel gelişimlerini ailelerin değerlendirmesine yardımcı olmak üzere tasarlanmıştır. Çalışmaya 103 üstün zekalı çocuğun ailesi katılmıştır. Ölçek maddelerinin ayırt ediciliği bağımsız grup t-testi ile değerlendirilmiş, faktör yapısı Temel Bileşenler Analizi ile incelenmiş ve ölçeğin güvenilirliği Cronbach's Alpha katsayısı ile belirlenmiştir. Ayrıca, yapay sinir ağı modeli kullanılarak ölçek maddelerinin tahmin gücüne olan katkıları analiz edilmiştir. Bulgular, ÜZÇADÖ'nün geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermiştir. Ölçeğin geliştirilmesi, ailelerin çocuklarının gelişim süreçlerini daha iyi değerlendirebilmelerine olanak tanımaktadır. Anahtar Kelimeler: Gifted children, family assessment scale, validity, reliability, factor analysis, neural network |
Instructional Texts for the Gifted: A Semiotic Approach to Teachers’ Awareness and Strategies
Zekai Ayık & Bayram Coştu ss. 69 - 86 | DOI: 10.29329/tuzdev.2024.1093.5 Özet Teaching of gifted is generally based on knowledge transfer and transformation of knowledge into creative learning products. Instructional texts as mediating tools of knowledge in the gifted classroom play a key role in the initiation of knowledge transfer. This knowledge transfer starts with the experience of content knowledge which is accessible through various mediating tools. Further, the semiotic property in the design of these texts affects both meaning-making and creative learning products. In this respect, this study explored the awareness and strategies for designing instructional text through social semiotics and multimodality lenses. The case study method was adopted, and six science teachers of gifted students joined the study. Semi-structured interviews were implemented to figure out awareness, and multimodal semiotic analysis was used to analyse the instructional text that they designed and used in their actual teaching practices. Data is qualitatively and quantitatively analysed. Results indicate that the awareness towards semiotic properties is limited, and the semiotic properties of instructional texts need to be improved. Anahtar Kelimeler: Gifted education, instructional texts, knowledge transfer, creativity, multimodality |